Iedereen voelt zich wel eens blij, gelukkig en vol energie, maar ook wel eens moe, verdrietig of in de put. Dit zijn normale gevoelens. Ze horen bij het geluk en de problemen in het leven, die iedereen heeft. Die gevoelens kunnen enkele uren of dagen duren. Het zijn normale variaties van iemands stemming.

Als bij iemand de variatie in stemmingen niet normaal is, noemen we dat een stemmingsstoornis. Er bestaan een aantal stemmingsstoornissen. Als iemand gedurende langere tijd te uitgelaten en vol energie is, spreken we van een manie. Is iemand juist veel te somber zonder zich erover heen te kunnen zetten, dan spreken we van een depressie. Een manie is dus het tegenovergestelde van een depressie. Als bij iemand de stemming heel sterk afwisselt, waarbij hij/zij langere tijd of té uitgelaten of té somber is, spreken we van een bipolaire stoornis. Vroeger werd dat een manisch-depressieve stoornis genoemd.

Stemmingsstoornissen zijn psychiatrische ziekten. Het is vaak rond het twintigste levensjaar dat mensen er voor het eerst last van kunnen krijgen. Maar ook bij kinderen en jongeren kunnen zich verschijnselen voordoen die op deze ziekte wijzen.

Stemmingsstoornissen komen veel voor. Tien procent van de mannen en twintig procent van de vrouwen maakt in zijn/haar leven een depressie door. En één tot twee procent van de mannen en vrouwen krijgt een manie, en daarmee een bipolaire stoornis.
De aandoening heeft niet alleen grote negatieve gevolgen voor de patiënt zelf, maar beïnvloedt ook in sterke mate het leven van de mensen in de directe omgeving.

De ernst van deze episoden kan variëren van licht tot zeer ernstig en de episoden kunnen jaren uiteen liggen of elkaar zo snel opvolgen dat niet of nauwelijks nog sprake is van een tussenliggend herstel. De ernst van de depressieve en manische episoden varieert van persoon tot persoon en kan ook binnen één persoon in de tijd variëren.
Een bipolaire stoornis is een ernstige ziekte die niet kan worden genezen. De behandeling kan bepaalde verschijnselen wel verminderen en een nieuwe manie of depressie helpen voorkomen.

Als apothekersassistente heb je bij patiënten met een bipolaire stoornis een belangrijke rol. Om deze patiënten optimaal te kunnen begeleiden, is het goed om te weten wat een bipolaire stoornis inhoudt. Je kunt een depressieve of manische episode signaleren bij een patiënt en dit door de apotheker laten doorgeven aan een arts.

Dit is de eerste cursus over Bipolaire stoornissen: ‘Schommelende stemmingen – Diagnostiek bij bipolaire stoornissen’ waarin de verschillende vormen van bipolaire stoornissen worden belicht. Daarnaast wordt het ontstaan en de diagnostiek van bipolaire stoornissen besproken.

De behandeling van een bipolaire stoornis met de bijbehorende medicatie worden besproken in een aparte cursus: ‘Streven naar stabiliteit – Behandeling bij bipolaire stoornissen’. Deze vind je in het cursusoverzicht.

Na afloop van deze cursus weet je wat een bipolaire stoornis is, wat de kenmerken van de verschillende episoden zijn en hoe een bipolaire stoornis wordt gediagnosticeerd. Je hebt inzicht in jouw rol bij bipolaire stoornissen. Je kunt zo nodig een depressieve of manische episode signaleren bij een patiënt en dit door de apotheker laten doorgeven aan een arts.