Een seksueel overdraagbare aandoening (soa) is een infectieziekte die meestal wordt veroorzaakt door een bacterie of een virus. Vaak vindt de overdracht van het virus of de bacterie plaats via onbeschermd seksueel contact (oraal, vaginaal of anaal), maar er zijn ook andere manieren om besmet te raken. Alle soa's kunnen van moeder op kind worden overgedragen tijdens de geboorte. Een aantal soa's is ook overdraagbaar via bloed.

De soa's verschillen van elkaar in type verwekker, besmettingskans, incubatietijd, symptomen, complicaties en natuurlijk beloop. Lang niet alle soa-infecties leiden tot symptomen of klachten. Vooral vrouwen merken vaak niet dat ze een soa hebben. Zij kunnen dan echter wel anderen besmetten. Klachten en symptomen treden met name op in de urogenitale zone. Sommige soa's veroorzaken ernstige gezondheidsproblemen als ze niet op tijd worden behandeld, bijvoorbeeld onvruchtbaarheid. Als je er op tijd bij bent, zijn de meeste soa's goed te behandelen.

Onder de verschillende soorten soa's kennen we ook een zogenaamde Big Five, de meest voorkomende soa's. Dit zijn:

• chlamydia-infectie
• gonorroe
• syfilis
• hepatitis B
• hiv

Soa is een lastig onderwerp om voorlichting over te geven of patiënten over aan te spreken in de apotheek. Toch is het belangrijk dat je er het een en ander vanaf weet. In de apotheek kun je als assistent bijvoorbeeld een rol spelen bij de preventie van soa's. Denk hierbij bijvoorbeeld aan jonge vrouwen die hun anticonceptiepil of morning-afterpil komen afhalen.

Ook kunnen mensen je, misschien op een indirecte manier, vragen stellen over een soa.

In deze cursus maak je kennis met een aantal veelvoorkomende soa's. We gaan in op de mate waarin de verschillende soa's voorkomen in Nederland, de risicogroepen, de klachten en het stellen van de diagnose. Daarnaast gaan we dieper in op de behandelmogelijkheden, maar ook op de preventiemogelijkheden.

Na afloop van deze cursus ken je de mogelijke oorzaken en klachten van de meest voorkomende soa's. Tevens kun je gerichte adviezen en voorlichting geven aan patiënten met vragen over soa's, de bijbehorende medicatie en preventie.